Roofwants Gorareduvius bedekt zich met hars

Gorareduvius roofwants gebruikt hars om prooien te vangen

Een Gorareduvius-roofwants gebruikt hars als middel om prooien te overmeesteren. Dat werkt prima, laten Fernando Soley en Marie Herberstein zien.

Roofwantsen jagen op insecten; ze grijpen prooien met hun voorpoten vast, prikken ze aan met hun steeksnuit en zuigen ze leeg. Insecten die zijn vastgepakt proberen natuurlijk te ontsnappen, maar sommige soorten roofwantsen maken dat moeilijk. Ze smeren zich namelijk in met plakkerige hars zodat prooien er niet zo snel vandoor kunnen gaan.

Een van die harsgebruikers is een verder nog nauwelijks bekende Gorareduvius-soort. Hij heeft succes met zijn plak-strategie, laten Fernando Soley en Marie Herberstein zien.

Nauwkeurig ingesmeerd

Gorareduvius leeft in West-Australië, waar hij zich ophoudt in pollen van een grassoort die hars produceert. De roofwants schraapt hars van het gras en smeert zich daar nauwkeurig mee in. Hij brengt het spul vooral aan op zijn voorpoten. Elk individu doet dat, een Gorareduvius-roofwants is altijd kleverig.

Soley en Herberstein deden experimenten waarbij ze deze roofwants in contact brachten met twee typen snel-bewegende prooien: mieren en vliegen. In sommige proeven mocht de roofwants zijn hars-uitrusting behouden, in andere gevallen haalden de onderzoekers die voorzichtig weg.

Met hars, zo bleek, vangt Gorareduvius succesvoller mieren en vliegen. De prooien kunnen nog wel weg komen, maar de hars houdt ze even tegen en dat geeft de roofwants meer kans om ze aan te prikken. Daardoor slagen vangpogingen van met hars uitgeruste roofwantsen vaker dan vangpogingen van schone roofwantsen.

Gereedschap

De groep roofwantsen (familie Reduviidae) telt ongeveer 7000 soorten. Een deel van die soorten smeert zich in met hars om makkelijker prooien te kunnen vangen, iets wat de onderzoekers als gebruik van gereedschap zien. De gewoonte is tenminste drie keer apart ontstaan.

Willy van Strien

Foto: Gorareduvius, een roofwants; op de voorpoten, boven de knik, zie je klompjes hars en waar de antennen ontspringen zie je de forse steeksnuit. ©Fernando Soley

Bronnen:
Soley, F.G. & M.E. Herberstein, 2023. Assassin bugs enhance prey capture with a sticky resin. Biology Letters 19: 20220608. Doi: 10.1098/rsbl.2022.0608
Zhang, J., C. Weirauch, G. Zhang & D. Forero, 2016. Molecular phylogeny of Harpactorinae and Bactrodinae uncovers complex evolution of sticky trap predation in assassin bugs (Heteroptera: Reduviidae). Cladistics 32: 538-554. Doi: 10.1111/cla.12140